Türkiye'de ayakkabı sektöründe yerli üreticiyi zor durumda bırakan 'çakma' ürünlerin ithalatı giderek artıyor. Her yıl 200 milyon çift sahte ayakkabı üretilirken, ithal edilen taklit ürünlerin oranı yüzde 15'e ulaştı. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, çakma ayakkabıların yıllık maliyetinin 35 milyar TL'yi geçtiğini ve bu durumun sektöre büyük zarar verdiğini belirtti. İçten, sahte ürünlerle etkin mücadele edilmezse hem haksız rekabetin önlenemeyeceğini hem de bu maliyetin ülke ekonomisine ciddi zarar vereceğini vurguladı.
Türkiye'deki ayakkabı sektöründe faaliyet gösteren 10 bin firma, yüzde 50 kapasite kullanımıyla çalışırken, kapanan firma oranı yüzde 30'a yaklaştı. Üretim kapasitesi 550 milyon çift olan sektör, dünyanın altıncı büyük üreticisi olma özelliğini kaybediyor. Üretim hacmi 6 milyar dolarlık Türk ayakkabı sektörü, hem global pazarda hem de yurt içinde rekabet gücünü yitiriyor. 2023 yılı ihracat verilerine göre, deri ayakkabıdaki değer kaybı yüzde 29,6, miktar kaybı ise yüzde 26,1 olarak gerçekleşti.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2023 yılının ilk beş ayında ihracatta yüzde 19,6, değer bazında yüzde 27,2 düşüş yaşandı. Aynı dönemde ithalat ise 130 milyon dolar dış ticaret açığı vererek, geçen yılın aynı dönemindeki fazlalığı tersine çevirdi. 2023'ün ikinci yarısında başlayan bu bozulma, yılın tamamında 148 milyon dolarlık dış ticaret açığına dönüştü.
Berke İçten, yüksek maliyetler nedeniyle sektörün küresel pazarlarda rekabetçiliğini kaybettiğini belirterek, 2023'te ihracatın adet bazında yüzde 21, değer bazında ise yüzde 3,2 gerilediğini ifade etti. İçten, ithalatın olağanüstü arttığını ve sektörde haksız rekabet yarattığını vurguladı. Sosyal medyada sahte ürünlerin yoğun reklamının yapıldığını ve bu ürünlerin orijinal gibi satıldığını da ekledi.
Ayrıca, İçten, bakanlığın ithalatı önlemeye yönelik çalışmalarını olumlu değerlendirdi. "Bu noktada ithal ayakkabılar için ek vergi artışı olmalı. Nike, Adidas, Puma ve Skechers gibi markaların Türkiye’deki satışlarının yüzde 30-40’ını Türkiye’den tedarik etmeleri şartı getirilmelidir," dedi.
Türkiye'de yıllık 200 milyon çift sahte ayakkabı üretiminin üzerine, bir de yüzde 15'leri bulan taklit ürün ithalatı eklendi. Bu durum, yerli üreticilerin rekabet gücünü azaltmakta ve sektördeki firmaların kapanmasına yol açmaktadır. Bu yıl, istihdamın en az yüzde 25'i kaybedildi ve yıl sonunda ihracatın yüzde 35-40 düşmesi bekleniyor.
Σχόλια